الگوی علّی نقش کمال گرایی و باورهای مذهبی در اختلال بدشکلی بدن و اضطراب اجتماعی

چکیده مقدمه و هدف: اختلال بدشکلی بدن یکی از اختلالات شایع دوران نوجوانی است که بر توجه بیش از اندازه افراد به ظاهر تمرکز دارد و زندگی فردی و اجتماعی را مختل می کند. شناسایی عوامل ایجاد کننده و مرتبط با این اختلال، به درمان و پیشگیری از رخ دادن آن کمک می کند. هدف از این مطالعه بررسی الگوی علی نقش کمال گرایی و باورهای مذهبی در اختلال بدشکلی بدن و اضطراب اجتماعی بود. روش: طرح پژوهش، همبستگی و به صورت خاص تر از نوع مدل یابی معادلات ساختاری (sem) بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر یزد بودند که 371 دانش آموز به عنوان نمونه، با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از مقیاس اصلاح شده وسواس فکری-عملی ییل-براون برای اختلال بدشکلی بدن (y-bocs-bdd)، پرسشنامه اضطراب اجتماعی (sad-fne)، پرسشنامه کمال گرایی اهواز (aps) و پرسشنامه باورهای مذهبی اساسی(brbq) استفاده شد. یافته ها: مدل ارزیابی شده از شاخص های برازندگی خوبی برخوردار بود. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که کمال گرایی تأثیر مثبت و معناداری بر متغیرهای اختلال بدشکلی بدن و اضطراب اجتماعی (به ترتیب: 37/0=b و 31/0=b) دارد. متغیر باورهای مذهبی تأثیر منفی و معناداری بر اختلال بدشکلی بدن (30/0-=b) داشت ولی تأثیر معنا داری بر اضطراب اجتماعی نداشت. اختلال بدشکلی بدن نیز تأثیر مثبت و معناداری بر اضطراب اجتماعی (14/0=b) داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، در مداخلات درمانی باید توجه ویژه ای به متغیرهای کمال گرایی و باورهای مذهبی نمود. از طریق بهبود افکار مثبت نسبت به بدن، کاهش کمال گرایی و افزایش اعتقادات مذهبی می توان اختلال بدشکلی بدن و اختلال اضطراب اجتماعی را کاهش داد. کلمات کلیدی: اختلال بدشکلی بدن، اختلال اضطراب اجتماعی، کمال گرایی، باورهای مذهبی، دانش آموزان دختر مقطع متوسطه